آهن آلات ساختمانی با توجه به تاریخچه شکل گیری دارای نامگذاری های مشخصی بوده اند. به عنوان مثال یکی از اولین انواع آهن آلات ساختمانی تیرآهن می باشد. تیر ساختمانی یا Beam پیش از اینکه از آهن یا فولاد ساخته شود در ساختمان ها به صورت چوبی کار می شده است. پس از تولید تیرهای فولادی نام تیرآهن به آن اطلاق شده است. تیرآهن یا steel beam به لحاظ تاریخچه کاربرد این نام را گرفته است. اما بر اساس شکل نیز نام منحصر به فردی دارد. اصطلاح تیرآهن یا I-Beam به معنی تیر آهنی با شکل سطح مقطع I انگلیسی می باشد. از این رو دیگر انواع آهن آلات ساختمانی نیز بر حسب شکل سطح مقطع آنها نامگذاری می گردند. باید توجه داشت دسته ای از محصولات فولادی نیز هستند که شکل سطح مقطع مشخصی نمی توان برای آنها در نظر گرفت. به عنوان مثال توری ها یا رابیتس های گالوانیزه. اگرچه این محصولات در ساختمان به کار می روند اما در زمره پروفیل ها به حساب نمی آیند. با این حساب دو دسته اصلی در آهن آلات ساختمانی مشاهده می شوند:
پروفیل های ساختمانی بر اساس آنچه گفته شد پروفیل های ساختمانی دسته ای از آهن آلات ساختمانی به حساب می آیند که شکل سطح مقطع آنها در طول آنها ثابت می باشد. کلمه پروفیل از profile یا به عبارتی شکل ظاهری گرفته شده است. این نوع از آهن آلات ساختمانی به نوبه ی خود به دو دسته عمده تقسیم بندی می شوند: پروفیل های ساختمانی باز : اگر سطح مقطع پروفیل تشکیل دهنده یک شکل هندسی باز باشد، این نوع پروفیل ساختمانی را پروفیل باز می نامند. نمونه ی این پروفیل ها نبشی، ناودانی، تیرآهن، پروفیل زد، سی پرلین و … می باشد.
پروفیل های ساختمانی بسته:
اگر سطح مقطع پروفیل تشکیل دهنده یک شکل هندسی بسته نظیر مربع، دایره یا مستطیل باشد به آن پروفیل ساختمانی بسته گفته می شود. قوطی پروفیل ساختمانی، لوله داربستی، ستونی ساختمانی و لوله مبلی در زمره ی این نوع پروفیل ها به حساب می آیند.
فولادهای ساختمانی
دیگر محصولات فولادی که در ساختمان سازی کاربرد زیادی دارند اما همانند پروفیل ها دارای شکل سطح مقطع مشخصی نمی باشند، فولادهای ساختمانی نام دارند. این نوع فولادها می توانند به صورت ورق باشند مانند ورق های سیاه، ورق گالوانیزه یا ورق روغنی و همچنین ورق های رنگی. می توانند مانند محصولات مفتولی به صورت توری یا سیم مورد استفاده قرار گیرند.
لازم به ذکر است انواع میلگرد به خصوص میلگرد آجدار نیز عملا از مهمترین آهن آلات ساختمانی به حساب می آیند. میلگردها نیز به دلیل داشتن شکل سطح مقطع مشخص در یک طول عملا پروفیل به حساب می آیند. این نوع آهن آلات ساختمانی بیشتر به مقاطع فولادی یا مقاطع فولادی مشهور می باشند.
انواع پروفیل آهنی
حال که با مفاهیم کلی آهن آلات ساختمانی آشنایی پیدا کردیم انواع پروفیل را با هم بررسی می کنیم. این دسته بندی بدون در نظر گرفتن پروفیل ساختمانی باز یا پروفیل ساختمانی بسته می باشد. به نوعی ترتیب آن بر اساس اولویت های این پروفیل ها در به کارگیری در ساختمان می باشند.
تیرآهن تیرآهن که تحت عناوین مختلفی شناخته می شود؛ از جمله IPE، I-Beam و INP. این محصول نیز به نوعی از بنیادی ترین محصولات فولادی بوده که در ساختمان سازی به کار می رود. تیرآهن می تواند به عنوان اسکلت اصلی ساختمان به حساب آید. تیرآهن ها دارای درجه های متفاوتی از نظر کیفی هستند. بهترین تیرآهن موجود تیرآهن ذوبی نام دارد که تولید کارخانه ذوب آهن اصفهان است. از تیرآهن های پرکاربرد دیگر می توان به تیرآهن فایکو، تیرآهن ماهان و تیرآهن ناب تبریز اشاره داشت. ناودانی یکی از پروفیل های باز پر کاربرد ساختمانی ناودانی یا U-Channel نامیده می شود. ناودانی علاوه بر همکاری با تیرآهن به منظور تکمیل اسکلت ساختمان، در تولید قاب های مورد نیاز در صنعت ساختمان سازی نیز به کار می رود. بیشتر در مواردی که تقویت یا ساپورت سازه ای مورد احتیاج باشد از ناودانی استفاده می نمایند. از برترین برندهای ناودانی می توان به ناودانی شکفته مشهد اشاره داشت. نبشی نبشی آهن یا نبشی فولادی که به لاتین Steel angle bar نام دارد از پروفیل های دیگر باز ساختمانی می باشد که می توان نام برد. نبشی فولادی نیز مثل ناودانی به نوعی در ساختمان سازی کاربردهای ثانویه دارد. استفاده در قاب سازی، تقویت اسکلت، نبشی کشی و یا وال پست از جمله کاربردهای نبشی محسوب می شود. معروف ترین برندهای این محصول را می توان نبشی شکفته مشهد، نبشی ناب تبریز، نبشی آریان فولاد، نبشی فولاد منظومه و نبشی اسپیرال در نظر گرفت. قوطی آهن قوطی آهن یا همان قوطی و پروفیل آهنی نیز در ساختمان سازی دارای کاربرد زیادی هستند. پروفیل های ساختمانی گستره دارای بسیار زیادی در ابعاد و ضخامت ها می باشند. بسته به طراحی مورد نظر می توان از قوطی آهنی در ساختمان سازی استفاده کرد. ستونی ساختمانی ستونی ساختمانی عملا همان قوطی آهن می باشد با ابعاد و ضخامت های بالاتر. از ستونی ساختمانی بیشتر در اسکلت فلزی استفاده می شود. لوله داربستی لوله داربستی نیز دارای کاربردی جانبی در ساختمان سازی است. مواردی که کار در ارتفاع و یا ساخت ساپورت های موقت مورد نیاز است از لوله داربستی بهره خواهند گرفت.